Με τον όρο αυτοάνοσα νοσήματα εννοούμε γενικά τα νοσήματα κατά τα οποία το ανοσοποιητικό σύστημα του οργανισμού στρέφεται εναντίον του ίδιου του οργανισμού, στοχεύοντας τα κύτταρα, τους ιστούς και τα όργανα του, θεωρώντας τα ως ξένα. Η αιτιολογία της δυσλειτουργίας του ανοσοποιητικού δεν είναι πλήρως κατανοητή, όμως έχει διαπιστωθεί ότι οι διατροφικές συνήθειες μπορούν να επηρεάσουν ανάλογα την εξέλιξη του επικείμενου νοσήματος.
Μερικά παραδείγματα αυτοάνοσων νοσημάτων είναι τα εξής:
● Σακχαρώδης Διαβήτης τύπου Ι
● Συστηματικός Ερυθηματώδης Λύκος
● Ρευματοειδής Αρθρίτιδα
● Ελκώδης Κολίτιδα
● Κοιλιοκάκη
● Δερματομυοσίτιδα Νόσος του Crohn
● Σύνδρομο Sjogren
● Νόσος του Graves
● Νόσος του Addison
● Πρωτοπαθής Χολική Κίρρωση
Γενικότερα, έχει παρατηρηθεί ότι η συχνότητα των αυτοάνοσων ασθενειών είναι αυξημένη στις δυτικές χώρες, όπου το πρότυπο διατροφής αποτελείται κατά βάση από υψηλή κατανάλωση θερμίδων, κορεσμένων λιπαρών και ζάχαρης, ενώ χαμηλή πρόσληψη φυτικών ινών. Αντιθέτως, ευεργετικά φαίνεται να λειτουργεί το Μεσογειακό πρότυπο διατροφής, στο οποίο η κατανάλωση φρούτων και λαχανικών είναι αυξημένη, όπως και των φυτικών ινών και «καλών» λιπών.
Η ισορροπημένη διατροφή είναι το κλειδί για την ομαλή λειτουργία του ανοσοποιητικού. Αναλυτικότερα, πρέπει να επιλέγουμε ποικιλία τροφών που να περιέχουν τα αναγκαία μακροθρεπτικά και μικροθρεπτικά συστατικά, καθώς και βιταμίνες και μέταλλα. Συγκεκριμένα, η βιταμίνη C, η βιταμίνη D, το φολικό οξύ και το Μαγνήσιο, ο Ψευδάργυρος και το Σελήνιο είναι μερικά από τα καθοριστικά συστατικά για την αντιμετώπιση της αυτοανοσίας.
Οπότε, ας δώσουμε προσοχή σε μερικά σημαντικά διατροφικά συστατικά:
Πολυφαινόλες
Φυσικές φυτικές ενώσεις με αντιοξειδωτικές δράσεις και αντιφλεγμονώδη ικανότητα, προκαλώντας ανοσοτροποποιητικές επιδράσεις κατά των αυτοάνοσων. Βρίσκονται κυρίως στα φρούτα, στα λαχανικά και στους ξηρούς καρπούς.
Ω-3 λιπαρά οξέα
Έχουν αντιφλεγμονώδη ιδιότητα και βρίσκονται κυρίως στα ψάρια (π.χ. σολομός, σαρδέλες, τόνος), στο ελαιόλαδο, στα καρύδια και στους σπόρους λίνου.
Βιταμίνη D
Διεγείρει την παραγωγή αντιμικροβιακών πεπτιδίων και μειώνει την έκκριση φλεγμονωδών κυτοκινών από τα κύτταρα του ανοσοποιητικού. Βρίσκεται στο ιχθυέλαιο, στον κρόκο αυγού και στα γαλακτοκομικά προϊόντα, αλλά κυρίως συντίθεται στο ανθρώπινο δέρμα από την υπεριώδη ακτινοβολία του ήλιου.
Σελήνιο
Ενισχύει κυτταροτοξικές επιδράσεις των κυττάρων του ανοσοποιητικού και βρίσκεται στη βρώμη και στα δημητριακά, στα ψάρια (τόνος, σολομός και σαρδέλες), στους σπόρους ηλιόσπορου και στον κρόκο αυγού.
Σημαντικό είναι να τονίσουμε ότι η υγεία του ανοσοποιητικού συστήματος επηρεάζεται από πολλούς παράγοντες, όπως η γενετική προδιάθεση, η φυσική δραστηριότητα, το περιβάλλον και η ψυχολογία. Συνεπώς, δεν πρέπει να αγνοήσουμε κανέναν από τους προαναφερόμενους παράγοντες και αξίζει να επενδύσουμε στην υγιεινή διατροφή με συνείδηση και απόλαυση!